Sadece bir gıda kaynağı olarak gördüğümüz bir çok meyve, sebze, bitki ve hayvanların aslında gıda olmanın ötesinde doğanın dengesi için bir çok özelliğe sahip olduğunu nerdeyse hiç bilmiyoruz. Yaratıcı bu ürünleri insanlığa gıda için sunarken onlara doğanın dengesi için de bir çok görev yüklemiştir. Zeytin ve İncir de bu meyvelerden sadece ikisidir. İşte Zeytin ve İncir ağaçlarının mucizeleri:
DOĞADAKİ ÖNEMLİ ROLLLERİ
Zeytin ve incir ağaçları, doğada önemli bir rol oynar. Bu özel ağaçlar, gündüz olduğu kadar gece de solunan havayı temizler. Bütün bitkiler gündüz oksijen verirken, zeytin ve incir ağaçları karbondioksit salınımı yapıyor. Gece olduğunda ise diğer ağaçlar karbondioksit verirken, zeytin ve incir ağaçları ise oksijen vermeye başlıyor. Biliriz ki incir ağaçları belirli bir zamandan sonra yapraklarını döker fakat zeytin ağaçları yaz, kış yapraklıdır, bu sayede devamlı oksijen salgılar. Aynı zamanda zeytin ağaçları geceleri bir yandan oksijen verirken bir taraftan da atmosfere iyot saçar.
FOTOSENTEZ VE GECE SOLUNUMU
Fotosentez sırasında yani ağaçların (Bitkinin) beslenmesi sırasında iki gaz açığa çıkar bunlardan birisi karbondioksit diğeri ise oksijendir. Karbondioksit ağaçların ürettiği atık gazdır. Oksijen ise bitkilerin fotosentez sırasında doğaya verdiği faydalı gaz olarak bilinmektedir. Zeytin ve incir ağaçlarının haricinde ki diğer ağaçların geceleri karbondioksit üretirken, zeytin ve incir ağaçlarının gece boyunca oksijen üretmeye devam ettiği bilinir.
EKOLOJİK, KÜLTÜREL VE MANEVİ DEĞERLERİ
Zeytin ve incir ağaçlarının bu eşsiz özellikleri, onları özellikle Akdeniz iklimine sahip bölgelerde daha da önemli hale getiriyor. Bu ağaçların sağladığı ekstra oksijenin hem yerel ekosistemler için hem de genel hava kalitesi açısından faydalı olduğu aşikardır. Araştırmalar, zeytin ve incir ağaçlarının fotosentetik süreçlerinin gece de devam edebilmesinin, bitkilerin yapraklarında bulunan özel enzimler ve hücresel süreçlerle bağlantılı olduğunu ortaya koyuyor.
Bu ağaçların ekolojik yararlarının yanı sıra, kültürel ve ekonomik değeri de göz ardı edilemez. Binlerce yıldır insan yaşamında önemli bir yere sahip olan zeytin ve incirin, insanların dini yaşantılarında da tesirlerini görmek mümkündür. Kuran-ı Kerim’de İncirin adının verildiği Tin Suresi'nde geçen “İncire ve zeytine andolsun.” ayetinde Allah'ın incire “andolsun” şeklinde yemin etmesi, insanlara bu meyvenin ehemmiyetini gösteriyor. Kuran'da zeytin ile ilgili ise, 6 surede 7 ayet bulunuyor. Bunlar: Nahl, Tin, Enam, Müminun, Abese, Nur sureleridir. Kuran-ı Kerim’de Bu iki meyveden de mübarek bitki olarak bahsedilir.
KURAN’DA GEÇEN BAZI AYETLER
"İncire ve zeytine andolsun. Sina dağına ve bu emin beldeye andolsun ki, biz insanı en güzel bir biçimde yarattık." (Tin suresi 1.-4. Ayet)
“Allah göklerin ve yerin nûrudur. Onun nûrunun misali, içinde kandil bulunan bir kandilliktir. Kandil bir cam içindedir, cam inciyi andıran bir yıldızdır; (bu kandil) doğuya da batıya da ait olmayan, yağı neredeyse ateş dokunmasa bile ışık veren mübarek bir zeytin ağacından yakılır. Nûr üstüne nûr. Allah nûruna dilediğini kavuşturur. Allah insanlar için misaller veriyor, Allah her şeyi hakkıyla bilmektedir.” (Nur suresi 35. Ayet)
“Allah o su ile size ekin, zeytin, hurma, üzüm ve daha türlü türlü ürünler de bitirir. İşte bunda düşünen bir topluluk için büyük ibret vardır.” (Nahl suresi 11. Ayet)
"Tûr-i Sînâ’da yetişen bir ağaç da var ki, hem yağ hem de yiyenlere katık verir." (Müminun Suresi, 20. Ayet)
DOĞANIN DENGELEYİCİ DÜZENİ
Bir söyleme göre ise zeytin ve incir ağacının birlikte ekilmesinin mucizesi büyük;
Zeytin ve incir ağaçlarının birlikte ekildiği bahçelerin ardında, doğanın dengeleyici düzeni yatmakta. Zeytin ağaçları meyve vermeye başladığında, zeytin sineği de üreme dönemine girer ve zeytin ağaçlarına zarar verebiliyor. Ancak, bu dönemde incir ağaçları meyvelerini olgunlaştırır ve bal akıtmaya başlar. İncirden akan bal, zeytin sineği için çekici bir cazibe merkezi haline gelir.
Zeytin sineği, zeytin yerine incir meyvesine yönelir ve bu sayede incir ağaçları adeta bir paratoner gibi sinekleri kendine çeker. İncirin tatlı balını tüketen zeytin sinekleri, bir süre sonra bu balın etkisiyle zehirlenerek ölür.
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ÖNEMİ
Geçmişte Ege kıyılarında yaşayan Rumlar, bu doğal savunma mekanizmasını bilerek her zeytin bahçesine 3-4 incir ağacı dikiyorlardı. Ancak günümüzün birçok yeni nesil zeytin üreticisi, bu bilgiyi göz ardı ederek incir ağaçlarını "sinek topluyor" düşüncesiyle kesti. Kesilen bu ağaçlar odun haline getirildi ve bu durum zeytin sineği gibi zararlıların artmasına neden oldu.
Doğanın dengelerini ve eski bilgeliği unutmadan, zeytin ve incir ağaçlarının birlikte var olmasının önemini yeniden keşfetmek, sürdürülebilir zeytin tarımı için kritik bir adım olabilir.
