Son zamanlarda TikTok videolarında “doğanın Ozempic’i” olarak anılan yeşil çay, kilo verme dünyasında yeni bir tartışma konusu haline geldi. Videolar, yeşil çayın kilo kaybını hızlandırdığı ve iştahı bastırdığı iddialarını öne sürerken, bilimsel araştırmalar bu iddiaların ne kadar doğru olduğunu sorguluyor.
Yeşil Çayın Tarihi ve Diyet Kültüründeki Yeri
Yeşil çay, binlerce yıldır Asya kültürlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Özellikle Çin’de yaklaşık 2.000 yıl önce kilo kaybı ve genel sağlık için kullanıldığı bilinir. Modern zamanlarda da yeşil çay, diyet listelerinde sıkça yer bulur. Bunun nedeni, metabolizmayı hızlandırarak kilo vermeye yardımcı olabileceği iddiasıdır. Ancak yeşil çayın modern diyet takviyeleri kadar etkili olup olmadığı halen tartışmalıdır.
GLP-1 Hormonu ve Yeşil Çay İlişkisi
Yeşil çayın kilo vermeye yardımcı olabileceği iddiası, TikTok videolarında GLP-1 hormonunu artırdığı yönündeki teorilere dayanıyor. GLP-1, yemek sonrasında pankreasın insülin salgılamasını sağlayan bir hormondur ve iştahı düzenlemeye yardımcı olur. Ozempic gibi ilaçlar da bu hormonu taklit eder ve kilo kaybını destekler. Ancak yeşil çayın benzer bir etkisi olup olmadığı henüz bilimsel olarak tam anlamıyla kanıtlanmış değil.
Bazı çalışmalar yeşil çayın diyabetik farelerde GLP-1’i uyardığını gösterse de, insanlar üzerindeki etkisi belirsizdir. Yapılan bir çalışmada, yeşil çay ekstresinin GLP-1 üretiminde belirgin bir artışa neden olmadığı saptanmıştır.
Kilo Vermeye Etkileri Nelerdir?
Yeşil çay, içerdiği kafein ve antioksidanlar sayesinde metabolizmayı hızlandırabilir. Ancak bu etkilerin büyük bir kilo kaybına dönüşmesi düşük bir ihtimaldir. Ayrıca, polifenoller gibi bileşenlerin yağ emilimini azaltabileceği öne sürülse de bu etki sınırlıdır.
Yeşil çayın metabolizmayı iyileştirdiğine dair bazı hayvan deneyleri olsa da, insanlarda yapılan klinik çalışmalar karışık sonuçlar vermiştir. Çoğu çalışma, yeşil çay ekstresinin küçük miktarda kilo kaybına neden olduğunu gösterse de, bu sonuçlar genellikle klinik olarak anlamlı kabul edilmemektedir.
Uzman Görüşleri
Uzmanlar, yeşil çayın kilo kaybı üzerindeki etkilerinin sınırlı olduğunu belirtiyor. Johns Hopkins Üniversitesi’nden Dr. Jyotsna Ghosh, yeşil çayın metabolizmayı hafifçe hızlandırabileceğini ancak bu etkinin büyük bir kilo kaybına yol açmayacağını vurguluyor. Diğer uzmanlar da yeşil çayın etkilerinin Ozempic gibi ilaçlarla kıyaslanamayacağını ifade ediyor.
Cleveland Kliniği’nde görev yapan diyetisyen Julia Zumpano ise, kilo vermek için yaşam tarzı değişikliklerine ve sağlıklı beslenmeye odaklanmanın şart olduğunu hatırlatıyor.
Doğanın Ozempic’i İddiası Ne Kadar Doğru?
Yeşil çay, yüzyıllardır kilo kaybı ve sağlık için önerilen bir içecektir. Ancak sosyal medyada “doğanın Ozempic’i” olarak adlandırılması, bilimsel gerçeklerle örtüşmemektedir. GLP-1 hormonu üzerinde küçük bir etkisi olsa da, bu etkinin kilo kaybına katkısı sınırlıdır. Kafein ve polifenoller metabolizmayı bir miktar hızlandırabilir, ancak bu hızlanma büyük bir kilo kaybına yol açmaz.
Yeşil çayın kilo kaybına yardımcı olabileceği kabul edilse de, bu etkinin çok sınırlı olduğu ve mucizevi bir çözüm sunmadığı uzmanlar tarafından dile getirilmektedir. Kilo vermek için yaşam tarzı değişikliklerine, sağlıklı beslenmeye ve düzenli egzersize odaklanmak gerekmektedir.
